Style muzyczne na przestrzeni lat ulegały ciągłym zmianom i następował ich stopniowy rozwój. Muzycy i kompozytorzy nieustannie eksperymentowali z dźwiękami instrumentów klawiszowych, a konstruktorzy fortepianów wprowadzali coraz to nowe ulepszenia. Dawało to coraz więcej możliwości twórczych i pojawiały się nowe style wykonawcze.
W ramach klasycznego gatunku muzyki fortepianowej istnieją cztery główne okresy, do których odnosimy się, aby sklasyfikować rozwój muzyczny na przestrzeni dziejów. Te cztery główne okresy to:
- okres barokowy,
- okres klasyczny,
- okres romantyczny,
- okres współczesny.
Granice pomiędzy między tymi okresami nie są ściśle wyznaczone, gdyż często kompozytorzy pod koniec jednej epoki zajmowali się już tworzeniem muzyki z cechami epoki następnej. Podobnie inni kompozytorzy bardzo powoli zaakceptowali zmiany i na początku nowej epoki pisali jeszcze utwory, które brzmiały jak muzyka z poprzedniego okresu.
Chociaż zaklasyfikowanie niektórych kompozytorów i utworów do jednego okresu muzycznego może być utrudnione, to znajomość czterech podstawowych przedziałów czasowych jest przydatna. Pokazuje trendy w muzyce na przestrzeni wieków i pomaga nam lepiej zrozumieć procesy myślowe muzyków, którzy wprowadzali nowe style muzyczne.
____________________
STYL BAROKOWY — lata 1600-1750
Cechy stylu barokowego:
- większość muzyki była pisana na klawesyn, ponieważ fortepian nie był jeszcze popularny,
- częste używanie tryli i innych ozdobników muzycznych,
- popularne formy kompozytorskie – fuga, suita, toccata i koncert,
- stosowanie rozbudowanych stopniowych i/lub nagłych zmian dynamicznych,
- częste używanie kontrapunktu, czyli prowadzenie niezależnych linii melodycznych zgodnie z określonymi zasadami harmonicznymi.
Kompozytorzy barokowi, których trzeba znać:
- Jan Sebastian Bach
- Georg Philipp Telemann
- George Friedrich Haendel
- Domenico Scarlatti
Utwory barkowe do przesłuchania:
____________________
STYL KLASYCZNY — lata 1750-1825
Cechy stylu klasycznego:
- fortepian stał się w tym czasie popularny, a klawesyn przestał być używany,
- zaczęto doceniać lekkość i elegancję po ciężkiej i przeładowanej dźwiękami muzyce Baroku,
- kładziono mniejszy nacisk na kontrapunkt, a większy na muzykę z melodią i akompaniamentem,
- następuje większa różnorodność w obrębie utworów pod względem tonacji, rytmu i dynamiki,
- popularne staje się stosowanie w akompaniamencie tzw. basu Albertiego.
Znani kompozytorzy klasyczni:
- Józef Haydn
- Wolfgang Amadeusz Mozart
- Ludwig van Beethoven
- Franz Schubert
- Muzio Clementi
Utwory klasycystyczne do przesłuchania:
____________________
STYL ROMANTYCZNY — lata 1825-1900
Cechy stylu romantycznego:
- muzyka odzwierciedlała emocje, nastroje i staje się znacznie bardziej ekspresyjna,
- wprowadzane są specyficzne oznaczenia tempa i dynamiki,
- w twórczości niektórych kompozytorów dominowały melodie ludowe i narodowe,
- tworzenie przez kompozytorów muzyki programowej, która była muzyką wyrażającą ważne idee,
- muzyka w tamtych czasach była bardziej złożona rytmicznie i harmonicznie.
Kompozytorzy romantyczni do poznania:
- Johannes Brahms
- Piotr Czajkowski
- Fryderyk Chopin
- Robert Schumann
- Claude Debussy
Utwory romantyczne do przesłuchania:
____________________
STYL WSPÓŁCZESNY — lata 1900-obecnie
Cechy stylu współczesnego:
- pojawia się gama stylów i eksperymentów muzycznych, w wyniku poszukiwania przez kompozytorów nowych sposobów wyrażania siebie,
- występuje większa złożoność rytmiczna kompozycji, wprowadzana za pomocą polirytmii i metrum mieszanych,
- większe wykorzystanie dysonansów z bardziej złożonymi harmoniami i następstwami akordów,
- eksperymenty z muzyką elektroniczną, uzyskiwaną poprzez wzmocnienie lub zmianę sygnały wyjściowego,
- poszukiwania w zakresie atonalności (brak wyraźnego klucza zapisu) i politonalności (zapis w wielu kluczach jednocześnie).
Współcześni kompozytorzy do poznania:
- Arnold Schönberg
- Igor Strawiński
- Karol Ives
- Aaron Copland
- Siergiej Prokofiew
Utwory współczesne do przesłuchania:
Serdecznie zapraszam do rozpoczęcia lub kontynuowania nauki gry na pianinie – Łódź, lub w formie lekcji online.
Sprawdź również moją ofertę nauki gry na keyboardzie – elektronicznym instrumencie klawiszowym.