Wolfgang Amadeusz Mozart

urodził się 27 stycznia 1756 roku w austriackim mieście Salzburg. Jego ojciec, Leopold Mozart pochodził z rodziny rzemieślniczej, gdyż dziadek Wolfganga był introligatorem, a inni krewni np. murarzami. Matka Anna Maria Pertl wywodziła się z mieszczan, którzy pełnili różne funkcje pomocnicze na dworze księcia salzburskiego. Wolfgang Amadeusz był siódmym z kolei dzieckiem, z których pięcioro zmarło zaraz po narodzeniu. Takie to były niepewne czasy (Bóg dał i Bóg wziął).

Leopold Mozart pełnił funkcje w kapeli dworskiej, najpierw jako skrzypek, potem korepetytor chórzystów, a w końcowym okresie kariery jako wicekapelmistrz. Komponował utwory sakralne, napisał podręcznik do nauki gry na skrzypcach i został nawet członkiem Towarzystwa Nauk Muzycznych w Lipsku. Tak więc, zdolności muzyczne odziedziczył Wolfgang bez wątpienia po ojcu i już w wieku czterech lat był fenomenem muzycznym, zadziwiającym cały Salzburg. Ojciec postanowił przedstawić niezwykły talent syna na europejskich dworach i zbić przy tym pewien kapitał finansowy. W styczniu 1762 roku Mozartowie wyruszają całą rodziną w podróż, najpierw do Monachium, a następnie do Wiednia, gdzie 6 letni Mozart został przedstawiony na dworze cesarskim. W latach 1763-1766 Mozartowie nieustannie podróżują po Europie, odwiedzając Paryż (gdzie spędzili zimę) i Londyn (przebywali tam aż 15 miesięcy), gdzie Wolfgang występował przed rodzinami królewskimi.

Mały Mozart był najpopularniejszym cudownym dzieckiem owych czasów. Nad podziw biegle grał na instrumentach klawiszowych, a ponadto komponował, aranżował i improwizował utwory w ówczesnych stylach muzycznych. Ponadto był ponoć bardzo łagodny w usposobieniu i wrażliwy, do tego stopnia, że bał się dźwięku trąbki.

Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą nauki gry na pianinie.

W wieku nastoletnim Mozart doskonalił swój kunszt muzyczny dorównując umiejętnościami starszym uznanym muzykom. Lata 1766-1769 upłynęły Mozartowi na nauce w Salzburgu, gdzie tworzył głównie utwory instrumentalne. W roku 1768 napisał pierwsze dwie opery z librettem niemieckim. W 1769 roku wyrusza Mozart wraz z ojcem do Włoch, aby próbować swych sił jako kompozytor operowy. We Włoszech Mozart został przyjęty niezwykle przychylnie i z uznaniem. W Mediolanie otrzymał zamówienie na operę, w Rzymie został mianowany przez Papieża członkiem zakonu rycerskiego, a w Bolonii Accademia Filharmonica nadała mu członkostwo. W latach 1770-1772 Mozart pochłonięty jest tworzeniem opracowań do oper dworskich, pisaniem kwartetów smyczkowych, a także symfonii. W 1776 roku skierował swoje wysiłki w kierunku koncertów fortepianowych, których kulminacją był Koncert fortepianowy Es-dur nr 9, skomponowany dla francuskiego wirtuoza Victoire Jenamy.

Kolejnym etapem wypraw Mozarta, za namową ojca, jest Paryż, gdzie przebywa od marca 1778 do stycznia 1779 roku, pisząc głównie symfonie i koncerty na instrumenty dęte, muzykę baletową, oraz udzielając lekcji, aby móc się utrzymać. Informacja o śmierci matki i brak ofert pracy dla kompozytora operowego powodują jego przygnębienie i powrót do Salzburga.

W 1777 roku poznaje w Mannheim Mozart 16-letnią sopranistkę Aloysię Weber, aby po odrzuceniu przez nią, pięć lat póżniej w sierpniu 1782 poślubić Constanze Weber, jej młodszą siostrę. Constanze i Wolfgang mieli sześcioro dzieci, z których jednak tylko dwoje przeżyło, Karl Thomas i Franz Xaver.

Lata pobytu Mozarta w Wiedniu, od 25 roku życia do śmierci, są okresem twórczości instrumentalnej trudnej dla zrozumienia przez współczesnych. Jego idee i metody pracy twórczej, nie znajdują poklasku wśród ogółu, a tylko wśród wybranych znawców muzyki. Główne dzieła tego okresu łączą w sobie różnorodne dziedziny wcześniejszej działalności kompozytorskiej. Jest to sześć symfonii, w tym najsławniejsze: Es-dur nr 39, g-moll nr 40 i C-dur nr 41 (Jowiszowa). Ponadto kwartety smyczkowe wydane w 1785 roku: KV 387, KV 421, KV 428, KV 458, KV 464, KV 465, oraz wydane w 1789 roku trzy kwartety dedykowane królowi pruskiemu Fryderykowi Wilhelmowi: KV 575, KV 589 i KV 590. (KV – katalog Köchla wszystkich dzieł Mozarta)

Działalność operowa Mozarta, pomiędzy 1871 rokiem a śmiercią kompozytora obejmuje następujące dzieła: niemiecką operę z 1782 roku pt. „Porwanie z Seraju”, oraz trzy największe opery włoskie: „Wesele Figara” z 1786 roku, „Don Giovanni” z 1787 roku i „Cosi fan tutte” z 1790 roku, a także ostanie, największe, niemieckie dzieło operowe „Czarodziejski flet” z 1791 roku.

„Wesele Figara”

wystawiono 1 maja 1786 roku i zostało ciepło przyjęte. Do końca roku odbyło się jeszcze 9 przedstawień, a w kolejnych latach wystawiano operę 26 razy, co było rezultatem przyzwoitym, jednak nie rekordowym, jak w przypadku oper Martina Solera czy Giovanniego Paisiello.

Opera „Don Giovanni”

została zamówiona do wystawienia w Pradze w odpowiedzi na ogromny sukces w tym mieście „Wesela Figara”. Autorem drugiego już libretta, po Weselu Figara, był Lorenzo Da Ponte, poeta i librecista dworski. W efekcie pracy spółki autorskiej Da Ponte – Mozart, opera „Don Giovanni” przyjęła charakter demoniczno-żartobliwy, czym spodobała się szerokiej publiczności, ale zrodziła falę krytyki wśród interpretatorów i wykonawców.

Mimo odnoszenia sukcesów jako pianista i kompozytor, cierpiał Mozart niedostatki materialne, które nasilały się, gdy zamożni wiedeńczycy znajdowali sobie nowych idoli. Wprawdzie jego dochody nie były niższe od odchodów innych muzyków, ale ekstrawaganckie nawyki i gusty, jego i małżonki, były źródłem wydatków ponad miarę.

Ostatnim projektem muzycznym Mozarta była msza „Requiem d-moll”. Została ona zamówiona u kompozytora przez anonimowego dobroczyńcę, który ofiarował za nią znaczną kwotę pieniędzy. Mozart nie zdołał ukończyć utworu przed śmiercią w grudniu 1971 roku. Pozostawił po sobie notatki, z których skorzystał jego uczeń Sussmayr, kończąc po śmierci mistrza jego dzieło.

Był dzień 6 grudnia 1791 roku. Było zimno, wiał ostry wiatr i padał zacinający śnieg. Nieliczny kondukt żałobny odprowadzający trumnę na wiedeńskim cmentarzu dla biedoty nie dotrwał do końca. Nikt więc nie oddawał zmarłemu ostatniej posługi, gdy trumnę z jego zwłokami spuszczano do zbiorowej mogiły.  Szkoda, że tak skończył jeden z najwybitniejszych i znaczących kompozytorów wszech czasów, klasyk wiedeński, wirtuoz gry na instrumentach klawiszowych. 

Zachęcam do lektury innych ciekawych wpisów na blogu, a także do sprawdzenia mojej oferty dotyczącej nauki gry na keyboardzie.